Cukrzyca ciążowa to różnego stopnia zaburzenia metabolizmu węglowodanów, po raz pierwszy rozpoznana w okresie ciąży. Testy, które pozwalają ją wykryć wykonywane są pomiędzy 24 a 26 tygodniem ciąży i obowiązują w Polsce dopiero od 1994 roku. Cukrzyca ciążowa dotyka około 5 % kobiet ciężarnych.

Skąd się bierze ten słodko-gorzki problem?

1. Insulinooporność – jest to najczęstsza przyczyna, definiowana jest jako zaburzenie homeostazy glukozy, polegające na zmniejszeniu wrażliwości mięśni, tkanki tłuszczowej, wątroby oraz innych tkanek organizmu na insulinę.
2. Defekt genetyczny, w tym mutacja glukokinazy – cukrzyca wówczas przebiega w dość łagodny sposób i charakteryzuje się umiarkowanie podwyższonym poziomem glukozy na czczo.
3. Zmiany hormonalne jakie zachodzą podczas ciąży – wzrasta poziom estrogenów, progesteronu, kortyzolu i prolaktyny, a co za tym idzie – wrasta też wrażliwość trzustki na glukozę.
4. Obciążenia genetyczne – przypadki cukrzycy w najbliższej rodzinie, niestety występuje wówczas duże ryzyko ujawnienia się cukrzycy podczas ciąży.
5. Nadwaga przed ciążą.
6. Wielorództwo – urodzenie ponad dwójki dzieci- ciąża bardzo obciąża trzustkę mamy.
7. Cukrzyca ciążowa podczas poprzednich ciąż.
8. Późna ciąża – po 35 roku życia.
9. Nadciśnienie tętnicze.
10. Wcześniejsze dzieci z masą urodzeniową powyżej 4000 g.

W jaki sposób kontrolować i jak leczyć?

Bardzo ważna jest samokontrola, należy po każdym posiłku mierzyć poziom cukru we krwi glukometrem. To bardzo wygodny i praktyczny sposób. Nakłuwa się opuszkę palca, przykłada palec z kroplą krwi do glukometru i oczekuje się na wynik. Trwa to najczęściej około 5 sekund. Pomiarów takich należy wykonywać minimum 4 razy dziennie: na czczo i po godzinie po głównym posiłku: po śniadaniu, obiedzie i kolacji.

Leczenie cukrzycy w ciąży jest niezwykle ograniczone. Najlepszym i najskuteczniejszym sposobem  jest dieta, którą należy bezwzględnie przestrzegać. Dopiero gdy nie zdaje ona egzaminu lekarz sięga po inne środki.

Z własnego doświadczenia wiem, że diety cukrzycowej nie należy się bać. Miałam cukrzycę ciążową w pierwszej ciąży, mam i w tej ciąży. Nie należy się bać ponieważ, dzięki niej mamy pewność, że nasze dzieciątko urodzi się zdrowe i taka dieta może korzystnie wpłynąć na jego rozwój w okresie noworodkowym i w następnych latach życia, a po drugie co równie ważne dla mamy, istnieje mniejsze prawdopodobieństwo zbyt intensywnego przybierania na wadze. W dotychczasowej pracy z kobietami w ciąży powikłanej cukrzycą ciążową i przestrzegającymi diety cukrzycowej zaobserwowałam nie duży przyrost masy ciała ok.6-10 kg. Z kolei u kobiet, które zmagały się z nadwagą lub otyłością przed ciążą często obserwowałam spadek masy ciała, czasem nawet o ok. 15 kg, bez żadnych konsekwencji zdrowotnych dla dzieciątka.

Drogie mamy dbajcie o siebie i dzieciątko, badajcie się, bądźcie systematyczne. Bezpośrednio po porodzie nie odstawiajcie diety cukrzycowej i po 6 tygodniach zróbcie ponowny test obciążenia glukozą. Warto również nowy sposób żywienia wdrożyć na całe życie. Powodzenia.

Fot. Fotolia